آیین رونمایی از کتاب گزینه شعر لهجه قهفرخی با عنوان «چِقِنبَسته» سروده منصور دهقان، با حضور جمعی از شاعران، استادان زبان و ادبیات فارسی و همچنین مسئولان استانی در دانشگاه دیرژنو چهارمحال و بختیاری برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی حوزه هنری، رئیس حوزه هنری چهارمحال و بختیاری در این آیین که روز چهارشنبه 10 آذرماه برگزار شد، از زبان، به عنوان عنصر اصلی در هویت هر ملت نام برد و گفت: آنچه هویت ایرانی را تداوم بخشیده است، زبان فارسی است، زبانی که پویایی آن در دوران پر فراز و نشیب تاریخ ایران زمین موجب وحدت و اثرگذاری بسیاری شده است که در این میان زبانهای محلی و گویشهای بومی توانستهاند به عنوان گنجینههای کلمات در پویایی و زنده نگهداشتن زبان فارسی کمک کنند.
حجتالله شیروانی در ادامه افزود: چهارمحال و بختیاری به دلیل سکونت اقوام مختلف، دارای گویشها و لهجههای متنوعی است و شاعران این خطه نیز به خوبی با این لهجهها و گویشها به سرودن اشعار در قالبهای مختلف پرداختهاند.
وی با بیان اینکه حوزه هنری جایگاه ویژهای را برای تولید و نشر آثار با زبان و گویش محلی در نظر گرفته است، تصریح کرد: کتاب «چقنبسته» از جمله آثاری است که با به کارگیری مطلوب گویش قهفرخی در قالب اشعار، میتواند نقش مهمی در حفظ و ماندگاری این گویش و خردهفرهنگهای وابسته به آن داشته باشد.
یکی از اساتید زبان و ادبیات فارسی دانشگاه نیز در این آیین با برشمردن برخی ویژگیهای شعر گویشی گفت: این نوع شعر به هیچ نوع در قالب الفبای فارسی قرار نمیگیرد و لازم است خواننده و مخاطب با کمک موسیقی و ظرافت و تیزهوشی که شاعر در اشعار خود به کار گرفته است به مفهوم کلمات دست یابد.
محمد حکیمآذر، برخورداری شعر لهجه از عروض مخصوص به خود را به عنوان یکی دیگر از ویژگیهای این نوع شعر بیان کرد و افزود: اگر چه این نوع شعر متکی به عروض رسمی زبان فارسی است، اما شاعر با جابهجایی کششها و هجاها، گونهای جدید از عروض را شکل میدهد که همین موضوع خواندن شهر لهجه را سختتر میکند.
وی سرودن شعر به گویش و لهجه محلی و یا تولید هرگونه آثار با این ویژگی را اقدامی مهم در حفظ خردهفرهنگها دانست و یادآور شد: نسلهای آینده میتوانند با مطالعه چنین آثاری پیوندشان را با گذشته حفظ کنند و هویت خود را به درستی بشناسند.
حکیمآذر در ادامه با بیان اینکه گویش قهفرخی همچون گویشهای رایج در چهارمحال و بختیاری قرابت و نزدیک بسیاری با لهجه و گویش نواحی مرکزی فلات ایران دارد، تصریح کرد: با این وجود، گویش قهفرخی از موسیقی و دستگاه واژهسازی قدرتمندتری برخوردار است و سرودههای منصور دهقان در کتاب «چقنبسته» از نظر ذات و سرشت به معنای واقعی، لهجه و گویش به شمار میروند.
این استاد زبان و ادبیان فارسی ادامه داد: مقدمهای که در کتاب «چقنبسته» به قلم امید شفیعی قهفرخی آمده است، از نقاط قوت این کتاب محسوب میشود و همچنین استفاده شاعر از قالبهای غزل، مثنوی، رباعی و دوبیتی موجب شده است تا مردمی بودن آن به درستی حفظ شود.
وی حجم کتاب «چقنبسته» و تنوع اشعار را نیز قابل توجه خواند و گفت: منصور دهقان در این کتاب نشان داده است که بر عروض به خوبی تسلط دارد و پاورقیهای ذکر شده در کتاب نیز خواننده را در یافتن معنای کلمات به خوبی هدایت میکند.
حکیمآذر با بیان اینکه احترام به گویش و لهجه احترام به هویت و فرهنگ ملی است، تهیه و انتشار نسخه صوتی کتاب «چقنبسته»، پرداختن شاعران محلی به بیان داستانها و قصههای خاص منطقه در قالب شعر و تربیت شاگردان و علاقهمندان در مسیر سرودن شعر محلی را نیز به عنوان پیشنهادهایی برای حفظ خردهفرهنگهای منطقه بیان کرد.
ویراستار و آوانگار کتاب «چقنبسته» نیز در بخش دیگری از این برنامه گفت: در طی یک سال آوانگاری و ویرایش این کتاب در چند مرحله، رسمالخط و نوع آوانگاری تغییر یافت تا بتوان علاوه بر رعایت سادهنگاری، نزدیکی اشعار به زبان معیار و درک راحتتر معنا و مفهوم سرودهها نیز حفظ شود.
امید شفیعی قهفرخی در ادامه خاصیت و ویژگی شعر منصور دهقان را حاضر بودن آن دانست و افزود: «چقنبسته» کتابی تاریخی نیست و به لحاظ زمانی نیز دیر به چاپ نرسیده است، بلکه کلمات و مفاهیم به کار رفته در آن همچنان در زبان روزمره مردم فرخشهر استفاده میشود.
شفیعی همچنین از استادان ادب و زبان فارسی و اهالی ویراستاری خواست تا با ورود به شعر گویشی، زمینه مناسبتری را برای نگارش و حفظ این بخش از فرهنگ محلی فراهم سازند.
گفتنی است، در این نشست شاعرانی چون احمد رفیعی وردنجانی، همایون علیدوستی، فیض الله طاهری، محمدمهدی سلیمان و ایرج براتی به شعرخوانی ظنز و محلی پرداختند و از پدیدآورندگان این کتاب از سوی حوزه هنری و دانشگاه علمی و کاربردی دیرژنو تقدیر به عمل آمد.
انتهای پیام/
نظر شما